Zakon o komunalnim djelatnostima SRBiH 1990.

dana

Zakon o komunalnim djelatnostima. Sl. l. SRBiH 20/90.

Službeni list SRBiH 20/90. 26. 7. 1990. (Stupanje na snagu +8 dana, 3. 8. 1990.)

ZAKON O KOMUNALNIM DJELATNOSTIMA

I - OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom utvrđuju se komunalne djelatnosti od posebnog društvenog interesa i način obezbjeđivanja posebnog društvenog interesa, organizacija obavljanja komunalnih djelatnosti i način njihovog finansiranja.

Član 2.

Kao djelatnosti od posebnog društvenog interesa, u smislu ovog zakona, smatraju se:

  1. proizvodnja i distribucija vode. koja obuhvata sakupljanje, prečišćavanje i distribuciju vode domaćinstvima i drugim korisnicima vodovodnom mrežom do mjernog instrumenta korisnika uključujući i mjerni instrument, izuzev proizvodnje i distribucije voda iz akumulacija, odnosno vodozahvata i glavnih transportnih cjevovoda za regionalno i međuopštinsko snabdijevanje vodom;
  2. prečišćavanje i odvođenje otpadnih voda koje obuhvata sakupljanje, odvođenje i prečišćavanje otpadnih voda iz domaćinstva i od drugih korisnika, od priključka korisnika na zajedničku kanalizacionu mrežu do granice javne površine, odnosno prvog kontrolnog okna, izuzev glavnih kolektora i uređaja za prečišćavanje otpadnih voda od međurepubličkog i regionalnog značaja;
  3. proizvodnja i distribucija toplote koja obuhvata proizvodnju i distribuciju pare i tople vode za grijanje i druge svrhe, mrežom do podstanice potrošača uključujući i podstanicu;
  4. distribucija gasa koja obuhvata snabdijevanje korisnika gasom sistemom niskotlačne mreže gasovoda u naselju do mjernog instrumenta korisnika, uključujući i mjerni instrument;
  5. odvođenje i deponovanje otpadaka iz zgrada koje obuhvata odvoženje, deponovanje, uništavanje i preradu otpadaka, osim industrijskog otpada i opasnih materija, kao i održavanje deponije;
  6. pogrebna djelatnost koja obuhvata sahranjivanje, održavanje i uređivanje grobalja;
  7. dimnjačarska djelatnost koja obuhvata provjeravanje ispravnosti funkcionisanja dimovodnih objekata i uređaja za loženje i čišćenje dimovoda;
  8. javni prevoz lica u gradskom i prigradskom saobraćaju koji obuhvata prevoz lica autobusima, tramvajima, trolejbusima, žičarama i uspinjačama;
  9. čišćenje javnih saobraćajnih površina u naselju koje obuhvata prikupljanje, odvoženje, deponovanje i uništavanje otpadaka i padavina sa saobraćajnih površina;
  10. održavanje i utvrđivanje javnih zelenih površina kao što su: parkovi, drvoredi, skverovi, travnjaci, zelenilo uz saobraćajnice i zelene površine uz stambene zgrade, koje obuhvata reproduktivnu sadnju drveća, trave i drugog rastinja;
  11. održavanje javnih saobraćajnih površina u naselju koje obuhvata popravke i modernizaciju ulica, pločnika, trgova, objekata za javnu rasvjetu i vertikalne i horizontalne signalizacije;
  12. odvođenje atmosferskih voda iz naselja;
  13. javna rasvjeta u naselju kojom se osvjetljavaju saobraćajne i druge javne površine u naselju.

Djelatnosti iz tač. 1. do 8. prethodnog stava su djelatnosti individualne komunalne potrošnje, a djelatnosti iz tač. 9. do 13. su djelatnosti zajedničke komunalne potrošnje.

Skupština opštine može odlukom utvrditi kao djelatnosti od posebnog društvenog interesa i druge komunalne djelatnosti, pored onih koje su utvrđene u stavu 1. ovog člana, ako su te djelatnosti nezamjenjiv uslov života i rada građana, preduzeća ili rada drugih organizacija.

II - OBAVLJANJE KOMUNALNIH DJELATNOSTI

Član 3.

Opština obezbjeđuje organizovano obavljanje komunalnih djelatnosti.

Komunalne djelatnosti može obavljati javno komunalno preduzeće, drugo preduzeće, mjesna zajednica ili radni čovjek koji osnuje radnju radi samostalnog obavljanja djelatnosti ličnim radom (u daljem tekstu: davalac komunalne usluge).

Opština daje davaocu komunalne usluge na upravljanje i održavanje komunalne objekte i uređaje individualne i zajedničke komunalne potrošnje.

Član 4.

Skupština opštine odlukom osniva javno komunalno preduzeće.

Odlukom iz prethodnog stava bliže se određuju djelatnosti koje javno komunalno preduzeće vrši, uslovi pod kojima se vrši proizvodnja i promet proizvoda, odnosno obavljanje usluga, prava i obaveza osnivača u upravljanju javnim komunalnim preduzećem, način obrazovanja cijena proizvoda i usluga. kao i uslovi pod kojima javno komunalno preduzeće može povjeriti obavljanje komunalnih djelatnosti drugom preduzeću, odnosno radnom čovjeku koji osnuje radnju radi samostalnog obavljanja djelatnosti ličnim radom.

Član 5.

U javnom komunalnom preduzeću obrazuje se nadzorni odbor.

Skupština opštine imenuje i razrješava članove nadzornog odbora, osim članova koje imenuje i razrješava radnički savjet javnog komunalnog preduzeća.

Broj članova nadzornog odbora, njihova prava i dužnosti uređuju se odlukom o osnivanju javnog komunalnog preduzeća.

Član 6.

Kada skupština opštine povjeri obavljanje komunalne djelatnosti drugom preduzeću ili mjesnoj zajednici, to preduzeće odnosno mjesna zajednica u obavljanju komunalne djelatnosti posluje u skladu sa ovim zakonom i propisom skupštine opštine.

Kada skupština opštine povjeri obavljanje pojedinih komunalnih djelatnosti radnom čovjeku koji samostalno obavlja djelatnost ličnim radom, ugovorom se regulišu međusobna prava i obaveze u obavljanju tih djelatnosti.

Član 7.

Davalac komunalne usluge dužan je da obezbijedi, naročito:

  • trajno i nesmetano pružanje komunalnih usluga korisnicima pod uslovima, na način i prema normativima koji su propisani zakonom i drugim propisima;
  • ispravnost i funcionalnost komunalnih objekata i uređaja;
  • određeni kvalitet komunalnih usluga koji podrazumijeva, naročito: zdravstvenu i higijensku ispravnost prema propisanim standardima i normativima, zaštitu okoline i tačnost u pogledu rokova isporuke.

Član 8.

Davalac komunalne usluge dužan je u sredstvima javnog informisanja ili na drugi pogodan način obavijestiti korisnike komunalnih usluga o planiranim ili očekivanim smetnjama i prekidima koji će nastati ili mogu nastati u pružanju komunalnih usluga najkasnije tri dana prije očekivanog prekida u pružanju tih usluga.

Član 9.

U slučaju nastupanja poremećaja ili prekida u pružanju komunalnih usluga, odnosno obavljanju komunalnih djelatnosti, davalac komunalne usluge dužan je da o tome obavijesti opštinski organ uprave nadležan za komunalne poslove i istovremeno preduzme mjere za otklanjanje uzroka poremećaja i za obezbjeđenje pružanja usluga.

Kada nadležni opštinski organ uprave primi obavještenje iz prethodnog stava, odnosno utvrdi da je došlo do poremećaja ili prekida u pružanju komunalnih usluga, dužan je odmah da:

  1. odredi red prvenstva i način pružanja usluga onim korisnicima kod kojih bi usljed prekida nastala opasnost po život i rad građana ili rad preduzeća i drugih organizacija ili bi nastala velika, odnosno nenadoknadiva šteta;
  2. naredi mjere za zaštitu komunalnih objekata i druge imovine koja je ugrožena;
  3. preduzme mjere za otklanjanje nastalih posljedica i druge pogrebne mjere za obavljanje komunalnih djelatnosti;
  4. utvrdi razloge i eventualnu odgovornost za poremećaj, odnosno prekid vršenja djelatnosti i učinjenu štetu.

Član 10.

Korisnik komunalne usluge plaća utvrđenu cijenu za pruženu komunalnu uslugu.

U slučaju spora između korisnika komunalne usluge i davaoca usluge nadležan je redovni sud.

Član 11.

Komunalna usluga ne može se, po pravilu, uskratiti korisniku.

Izuzetno, komunalna usluga može se uskratiti korisniku, ako:

  • izvrši priključenje na komunalnu mrežu bez odobrenja nadležnog organa, odnosno davaoca usluge;
  • nenamjenski koristi komunalnu uslugu;
  • ne plati iskorišćenu komunalnu uslugu dva mjeseca uzastopno pod uslovom da to tehničke mogućnosti dozvoljavaju i da se ne ugrožavaju drugi korisnici komunalnih usluga.

Po prestanku razloga za uskraćenje komunalne usluge davalac komunalne usluge je dužan, da na zahtjev korisnika komunalne usluge, najkasnije u roku od tri dana od dana podnošenja zahtjeva, nastavi pružanje komunalne usluge uz naknadu troškova za ponovno uključenje korisnika.

III - SREDSTVA ZA OBAVLJANJE KOMUNALNIH DJELATNOSTI

Član 12.

Sredstva za obavljanje komunalnih djelatnosti individualne komunalne potrošnje obezbjeđuju se iz cijene komunalnih usluga.

Cijenom komunalnih usluga obezbjeđuju se sredstva za pokriće ukupnih rashoda davaoca komunalne usluge i unapređenje postojećih komunalnih objekata i uređaja, prema normativima i standardima u komunalnim djelatnostima.

Skupština opštine utvrđuje jedinicu mjere i propisuje način obrazovanja cijena komunalnih proizvoda i usluga, a cijenu utvrđuje davalac komunalne usluge.

Član 13.

Sredstva za obavljanje komunalnih djelatnosti zajedničke komunalne potrošnje obezbjeđuju se, iz:

  • komunalne naknade;
  • dijela naknade za drumska, motorna i druga vozila;
  • dijela poreza na imovinu i prihoda od imovine;
  • dijela poreza na promet nepokretnosti;
  • dijela boravišne takse i drugih sredstava.

Utvrđivanje visine sredstava iz prethodnog stava, koja se obezbjeđuju u budžetu opštine, vrši se na osnovu programa.

Program sadrži: obim i kvalitet održavanja i obnavljanja pojedinih komunalnih objekata i uređaja i komunalnih usluga zajedničke komunalne potrošnje, visinu potrebnih sredstava za realizaciju programa i raspored sredstava za svaku djelatnost posebno i po namjenama, kao i mjere za sprovođenje programa.

Član 14.

Skupština opštine, u skladu sa ovim zakonom, propisuje obavezu plaćanja komunalne naknade za korištenje objekata i uređaja zajedničke komunalne potrošnje.

Odlukom skupštine opštine kojom se uvodi obaveza plaćanja komunalne naknade, određuju se osnovi i mjerila na osnovu kojih se utvrđuje visina naknade u zavisnosti od stepena opremljenosti naselja komunalnim objektima i uređajima zajedničke komunalne potrošnje i kvaliteta i standarda komunalnih proizvoda i usluga.

Član 15.

Komunalna naknada određuje se prema jedinici izgrađene korisne površine (m2) za stambeni i poslovni prostor i objekte društvenog standarda.

Član 16.

Obveznici naknade iz prethodnog člana su vlasnici ili nosioci prava raspolaganja na stambenom, poslovnom ili drugom prostoru ako su korisnici tog prostora: nosioci stanarskog prava, zakupci stambenog, poslovnog i drugog prostora, odnosno fizička i pravna lica koja su korisnici objekata i uređaja zajedničke komunalne potrošnje.

Član 17.

Visina komunalne naknade utvrđuje se rješenjem opštinskog organa uprave nadležnog za komunalne poslove.

IV - ODREDBE O GROBLJIMA

Član 18.

Groblje je komunalni objekat koji skupština opštine daje na upravljanje i održavanje javnom komunalnom preduzeću, drugom preduzeću ili mjesnoj zajednici.

Član 19.

Skupština opštine propisuje, naročito; način i uslove uređivanja i održavanja grobalja, uslove za ustupanje i naknadu za korišćenje grobnih mjesta, uslove za podizanje grobnica, uslove za postavljanje nadgrobnih spomenika i upisa određenih podataka na tim spomenicima, prenos posmrtnih ostataka do groblja i uslove kada se sahranjivanje može vršiti van groblja u upotrebi.

Član 20.

Preduzeće, odnosno mjesna zajednica koja upravlja grobljem daje odobrenje za postavljanje, uklanjanje, odnosno zamjenu nadgrobnih spomenika i nadgrobnih znakova u skladu sa propisom skupštine opštine.

Član 21.

Skupština opštine obezbijediće da se u gradovima i naseljima gradskog karaktera izgrade mrtvačnice do kraja 1991. godine.

Do isteka roka iz prethodnog stava skupština opštine obezbijediće posebno određenu i uređenu prostoriju za čuvanje mrtvaca.

Član 22.

Spaljivanje posmrtnih ostataka vrši se u objektima koji služe za spaljivanje posmrtnih ostataka - krematorijum.

Smještanje ili rasipanje pepela spaljenih posmrtnih ostataka vrši se na određena mjesta.

Pepeo spaljenih posmrtnih ostataka može biti stavljen u urnu i smješten u kolumbarijum ili rozarijum ili rasut na za to određeno mjesto u groblju.

Član 23.

Objektima za vršenje vjerskih obreda koji se nalaze u postojećim grobljima upravljaju vjerske zajednice kojima ti objekti pripadaju.

V - NADZOR

Član 24.

Nadzor nad sprovođenjem odredaba ovog zakona, drugih propisa i opštih akata iz oblasti komunalnih djelatnosti vrši opštinski organ uprave nadležan za komunalne poslove.

Član 25.

Poslove inspekcijskog nadzora iz oblasti komunalnih djelatnosti vrši opštinski organ uprave nadležan za poslove komunalne inspekcije.

Član 26.

U vršenju inspekcijskog nadzora komunalni inspektor je ovlašćen da:

  1. kontroliše da li se komunalne usluge pružaju u skladu sa propisanim uslovima;
  2. kontroliše održavanje i korišćenje komunalnih objekata i uređaja, kao što su: javne saobraćajne površine u naselju, javne zelene površine, objekti za snabdijevanje naselja i stanovništva vodom za piće, objekti za prečišćavanje i odvođenje otpadnih voda i odvođenje atmosferskih voda iz naselja, objekti za deponovanje otpadaka, objekti za proizvodnju i distribuciju toplote, objekti za distribuciju gasa;
  3. kontroliše vršenje pogrebne i dimnjačarske djelatnosti;
  4. kontroliše održavanje i korišćenje i drugih komunalnih objekata i uređaja, kao što su: željezničke i autobuske stanice i stajališta, javna kupatila i kupališta, česme i bunarevi, javna skloništa, javni nužnici, septičke jame, dječija igrališta, tržnice, stočne i druge pijace.

Opštinski komunalni inspektor vrši i druge poslove iz oblasti komunalnih djelatnosti za koje je ovlašćen zakonom i propisima skupštine opštine.

Član 27.

Opštinski komunalni inspektor rješenjem naređuje izvršenje određenih mjera i određuje rok za njihovo izvršenje u skladu sa zakonom i odlukom skupštine opštine.

Žalba ne odlaže izvršenje rješenja ako se radi o preduzimanju hitnih mjera u opštem interesu koje se ne mogu odlagati ili ako bi uslijed odlaganja izvršenja bila nanesena znatna materijalna šteta, ili ako bi bili ugroženi životi i zdravlje ljudi.

Komunalni inspektor koji je donio rješenje može na obrazloženi predlog žalioca odložiti izvršenje naređenih mjera, ako žalilac učini vjerovatnim da bi usljed izvršenja tih mjera nastupila znatna materijalna šteta koja se na drugi način ne može otkloniti, a odlaganje se ne protivi opštem interesu.

VI - KAZNENE ODREDBE

Član 28.

Novčanom kaznom od 150 do 10.000 dinara kazniće se za prekršaj komunalno preduzeće:

  1. ako se ne pridržava obaveza utvrđenih u članu 7. ovog zakona;
  2. ako u sredstvima javnog informisanja ili na drugi pogodan način blagovremeno ne obavijesti korisnike komunalnih usluga o planiranim ili očekivanim smetnjama i prekidima koji mogu nastati u pružanju komunalnih usluga (član 8);
  3. ako se ne pridržava obaveza utvrđenih u članu 9. stav 1. ovog zakona;
  4. ako uskrati komunalnu uslugu korisniku suprotno odredbi člana 11. stav 2. ovog zakona;
  5. ako po prestanku razloga za uskraćenje komunalne usluge ne nastavi pružanje komunalne usluge u roku utvrđenom u članu 11. stav 3. ovog zakona;
  6. ako da odobrenje za postavljanje, uklanjanje, odnosno zamjenu nadgrobnih spomenika i nadgrobnih znakova suprotno propisu skupštine opštine (član 19).

Za prekršaj iz prethodnog stava kazniće se i odgovorno lice u javnom komunalnom preduzeću, drugom preduzeću i mjesnoj zajednici novčanom kaznom od 100 do 2.000 dinara.

Član 29.

Ako nadležni opštinski organ uprave ne preduzme mjere iz člana 9. stav 2. ovog zakona, kazniće se za prekršaj odgovorno lice u tom organu novčanom kaznom od 100 do 2.000 dinara.

VII - PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 30.

Skupština opštine dužna je uskladiti svoje propise o vršenju komunalnih djelatnosti sa odredbama ovog zakona najkasnije do 31. decembra 1990. godine.

Član 31.

Postojeće samoupravne interesne zajednice komunalnih djelatnosti prestaju sa radom najkasnije do 31. decembra 1990. godine.

Društveno-politička zajednica urediće način preuzimanja obaveza, sredstava i zaposlenih radnika u radnim zajednicama samoupravnih interesnih zajednica komunalnih djelatnosti i Saveza samoupravnih interesnih zajednica stanovanja i komunalnih djelatnosti Bosne i Hercegovine.

Član 32.

Odredbe ovog zakona koje se odnose na opštine primjenjuju se i na grad Sarajevo.

Član 33.

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da važe:

  1. Zakon o komunalnim djelatnostima (»Službeni list SRBiH«, br. 40/75, 16/82, 29/86 i 12/87),
  2. Zakon o komunalnoj inspekciji (»Službeni list SRBiH«, br. 21/77 i 16/82),
  3. Zakon o pogrebnoj djelatnosti i o uređivanju i održavanju grobalja (»Službeni list SRBiH«, br. 5/77 i 37/85),
  4. Zakon o dimnjačarskoj djelatnosti (»Službeni list SRBiH«, broj 36/76).

Član 34.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u »Službenom listu SRBiH«.

Predsjednik
Vijeća opština,
Nikola Selak, s. r.

Predsjednik
Vijeća udruženog rada,
Ibrahim Havić, s. r.